Vreet de helft

Afvallen begint in de supermarkt houd ik mezelf altijd voor. Als je die borrelnootjes niet koopt kun je vlak voordat je gaat slapen ook niet in één keer een hele zak leegeten. Misschien komt die behoefte jou niet bekend voor, maar ik kan het dus alleen voorkomen door ze niet te kopen.

Vraag twee vorkjes

M’n trainer over wie ik het in een ander artikel over het zelfkritisch kompas al eens had heeft een simpele VDH regel voor mensen die iets aan hun lijn willen doen: Vreet De Helft zegt hij altijd. Hij ontwikkelde er zelf eens een hele lijn bakjes voor, waarmee je die helft ook nog eens precies kon afpassen. Maar eigenlijk is dat niet nodig, want het principe is helder. Schep je normaal een tweede bord op? Doe dat dan nu niet. Zin in een gevulde koek? Breek hem doormidden. Taartje bij de koffie in het restaurant waar je met iemand zit? Deel er ééntje, gewoon twee vorkjes bijvragen.

 

Informatie als voedsel voor de geest

In dat artikel ging het ook over wie je vertrouwt in tijden dat er bergen van informatie op je afkomt. En dat geldt nu ook. Want het is -denk ik- een kwestie van keuzes maken in de enorme stroom van berichten die over diëten te vinden is. Of die je niet kunt ontwijken als je er een keer op gegoogled hebt of iets aangeklikt hebt op Instagram dat ook maar een beetje aan het afvalthema gelinkt is. Maar de simpele tip van ‘doe gewoon minder’ is wel een heel praktische, ook als je het over de algehele informatie ‘overload’ hebt. Maar de reden dat ik er over begin was niet om een algemeen voorbeeld aan te halen, maar het boek van Yuval Noah Harari dat ik zat te lezen waarin hij -in mijn versimpelde bewoording- informatie beschrijft als voedsel voor de geest. Marco Derksen schreef er een mooi blog over op Koneksa Mondo website over filosofie. Harari schreef dat in een wereld die overspoeld wordt door informatie een bewuste omgang met onze dagelijkse informatie-inname een must is. Daar lag dus direct een link met het zelfkritisch kompas dat Paula Buit en ik bedacht hebben. Reden om verder te lezen dus.

 

Staande blijven als er zoveel op ons afkomt

Bij Buitenhof, begon Harari over het concept van een ‘informatiedieet’. En daar sloeg ik op aan. Daar is mijn link met een dieet zoals wij dat kennen als het over voedsel gaat. In het artikel en in het boek gaat het dan vooral ook over het beperken van je smartphone-gebruik en het ‘ontgiften’ van de geest, net zoals we soms met eten en drinken doen bij een Detox. Om zo onze mentale gezondheid te verbeteren, maar ook -zoals hij stelt- om diepere inzichten en wijsheid te verkrijgen. Wat mij betreft de link naar het zelfkritisch kompas om überhaupt staande te blijven in een wereld waar zo veel op ons afkomt.

 

Niet vasten maar keuzes

Harari zegt ‘beperk de informatiestroom’.  Ik denk dan aan mijn trainer en vertaal de VDH regel naar CHI: Consumeer de Helft aan Informatie, maar hij geeft aan ‘kies bewust momenten waarop je geen informatie tot je neemt.’ Als je ook hier de vergelijking met eten maakt, denk ik dan aan heuse vastenperiodes. Misschien wel aan het populaire ‘intermittent fasting’. In mijn eerdere artikel had ik het echter niet over vasten, maar meer over keuzes maken. Daarom begon ik dit verhaal dus met de Vreet De Helft tip. Ik schreef daarin al in toen het ging over focus, dat ik blij was dat we er achter kwamen dat focus niet lineair was. En dat je wel dingen tegelijk kon doen, omdat dan nieuwe ideeën ontstaan, maar niet te veel tegelijk. Daar ben ik wel van overtuigd. Dus in tegenstelling tot Harari zou ik niet zeggen neem tijdsblokken helemaal niks tot je, hoewel het wegleggen van je telefoon natuurlijk een prima idee is, maar lees bijvoorbeeld maximaal drie boeken tegelijk. Ik schrik er trouwens zelf van dat ik Harari tegenspreek. Maar je begrijpt me wel. Onze insteek is anders. Bij het zelfkritisch kompas gaat het niet om afkicken van je telefoon of schermtijd, maar om staande te blijven. En juist wel die informatie tot je te nemen, die jou helpt om keuzes te maken, je mening te vormen of je vak uit te oefenen. En niet per se om te vasten.

 

Het gaat om de voedingswaarde

Wat dat betreft spreekt zijn tip om je geest te voeden met kwaliteit mij meer tot de verbeelding. Net als bij gezond eten gaat het niet om de hoeveelheid, maar om de voedingswaarde. Ik ben het dus eens met hem om te stoppen met die eindeloze tijdlijnen met korte prikkels, maar je juist te verdiepen in stukken die je worden aangedragen door mensen of instanties die je vertrouwt. Verhalen die je misschien wat meer tijd kosten, maar waar je echt beter van wordt. En waarbij je dus wel de tijd moet nemen om te kijken of je daar wat op aan kan vullen, kan verbeteren of van repliek kan dienen met bijvoorbeeld een artikel dat jij eerder al las. Alleen zo kom je tot diepere inzichten en een echt gefundeerde mening.

 

Verbondenheid blijft de sleutel

In zijn eerdere boek Nexus vertelde Harari als dat onze soort niet de slimste of sterkste werd, maar de meest verbonden. Ons succes -zo stelt hij- is gebouwd op het vermogen om informatie te delen in steeds grotere netwerken, die gebaseerd zijn op gedeelde verhalen, mythes en symbolen. Nu blijkt misschien wel dat die netwerken weer wat kleiner moeten worden. Ik merk het zelf in appgroepjes die groter worden, omdat meer mensen aan willen haken, dat de discussie verstomt. Een app-groep van twintig man levert nauwelijks zinvolle discussies op. Omdat er of te veel verschil in meningen is, waarbij mensen niet meer uit de loopgraven komen. Of -wat ook veel gebeurt is- dat meer dan de helft de schouders ophaalt en niet reageert. De neiging om dan zelf nog regelmatig dingen te delen wordt minder en reactie ophalen dus ook. De verbondenheid blijft de sleutel, maar niet meer per se in zo groot mogelijke netwerken. De focus op zoveel mogelijk vrienden en volgers op de socials neemt af. Ik kijk heus nog wel eens op voormalig Twitter om te zien hoe de stemming is rond een bepaald onderwerp, maar ik kijk wel uit om me erin te mengen. Het is links of rechts, zwart of wit en de nuance is vaak volledig verdwenen. Terwijl het zelfkritisch kompas er vooral op gericht is om keuzes te maken in informatie die je tot je neemt, maar vooral ook zelf te creëren. Die neiging op X is bij mij in ieder geval vertrokken. Terwijl ik in 2012 nog zo’n adept was en er volledig van overtuigd dat hiermee mensen echt in verbinding konden komen. Het uitwisselen van waarden tussen merken en consumenten in de praktijk. Die tijden lijken alweer lang vervlogen.

 

Cureren in plaats van consulteren

En daarom ga ik nog één keer naar het laatste boek van Harari, omdat hij je daarin ook aanbeveelt om curator te worden in plaats van consulent. Je moet volgens hem informatie niet opstapelen, maar juist context creëren en verbanden duiden. Daarom is het dus wel goed om meerdere bronnen tot je te nemen, tegenstellingen te onderzoeken, maar wel door minder rapporten te verzamelen en juist meer betekenis te geven, conclusies te trekken en dingen toe te voegen​. Aandacht is cruciaal. Het nieuwe goud wordt vaak gezegd, waarbij informatiebeheer een nieuwe vorm van vakmanschap is. Een vaardigheid die in de toekomst belangrijker en belangrijker wordt.

 

Praktisch: ja natuurlijk met slagroom

Net zoals ik nooit heb gevast, behalve als het een keer van de dokter moest, is het wel handig om keuzes te maken. Houd het VDH principe eens aan als het om informatie gaat. En als je dan informatie tot je neemt, zorg er dan voor dat het de juiste voedingswaarde bevat. Daarbij moet ik wel gelijk denken aan de -voor mensen die wel eens spinnen- bekende spinning-instructeur Evert die altijd roept, tuurlijk nemen we straks een appeltaartje. Met slagroom? Ja natuurlijk met slagroom. Het gaat om de balans. Dus consumeer informatie met mate. Cureer en voeg toe.

In een volgend artikel gaan we in op wat cureren eigenlijk is.